هیس! کودکان فریاد نمیزنند
متاسفانه باتوجه به ادامهدار شدن جرایم و حوادثی از جمله تجاوز به آتنا، کیمیا و ... متوجه میشویم که راهکاری که قوهی قضائیه در پیش گرفته موثر نبوده زیرا اگر غیراز این بود امروز شاهد ظهور مجدد چنین جنایاتی در سطح جامعه نبودیم. چه بسا بسیارند کیماهای این شهر که به خاطر حفظ آبرو پرده از این جنابات برنمیدارند.
متاسفانه باتوجه به ادامهدار شدن جرایم و حوادثی از جمله تجاوز به ستایش، آتنا، کیمیا و ... متوجه میشویم که راهکاری که مسئولین مربوطه و قوهی قضائیه در پیش گرفته موثر نبوده زیرا که اگر غیراز این بود امروز شاهد ظهور مجدد چنین جنایاتی در سطح جامعه نبودیم. توجه به سوابق کیفری، روحی و روانی افراد مانند مورد اخیر یعنی قاتل آتنا و تحت کنترل قرار دادن چنین افراد و همچنین اجازهی فعالیت به NGOها، بی تردید می تواند جلوی بسیاری از جرائم را بگیرد.
باتوجه به اهمیت ویژهی چنین جرائمی در جامعه و حساسیت خاص آن برای پاسخ به چند سوال که بیش از همه اذهانعمومی را به خود مشغول کرده بود به سراغ "علی ادراکی" (وکیل پایه یک دادگستری) رفتیم تا شاید پاسخی مناسب برای آنها بیابیم.
- چرا با وجود اقدامات قوه قضاییه مسائلی از قبیل آتنا و کیمیا، همچنان رخ میدهد، آیا قوه قضائیه راهکاری مناسبی را در پیش نگرفته است؟
ابتدا باید اعتقاد داشتهباشیم که اینگونه جنایتها ممکن است در هر نقطهای از جهان حتی در کشورهای پیشرفته اتفاق بیافتد، با این حال بنظر میرسد سیاست جنایی کشورمان در زمینههای تقنینی و اجرایی و قضایی باید بازتعریف شده و کنشگران سیاست جنایی ایران، بیش از پیش به دنبال علل و دلایل حدوث اینگونه اعمال مجرمانه باشند.
درهمین راستا؛ قوه قضاییه نیز وظیفهی سنگینی دارد و شایسته است که در زمینههای فکری و برنامهریزی، راهبردهای قضایی از حضور و نظرات کارشناسان خبره در تمام رشتههای علوم انسانی بهویژه روانشناسی و علوماجتماعی و جامعهشناسی بهرهبرداری کند تا بتواند تا حد چشمگیری از احتمال وقوع این قبیل جرایم جلوگیری نماید.
- بنظر شما بزرگترین مانع به طول انجامیدن محاکمه چنین افرادی چیست؟
معمولا پروسه رسیدگیهای کیفری در ایران زمان بر و طولانیمدت است و لیکن قانون این اجازه را به رییس محترم قوهقضاییه اعطا کرده تا با ابلاغ و دستور ویژه مجوز رسیدگی خارج از عرف حاکم بر دادرسیهای کیفری را صادر نماید.
در پرونده "آتنا اصلانی" نیز چنین اتفاقی افتاده و دادگستری استان اردبیل بطور ویژه و خارج از نوبت، به این مورد رسیدگی خواهد کرد.
- بهترین راهکاری که قانون برای تقابل با این قبیل جرایم دارد چیست؟
همانطور که در ابتدا عرض شد باید سیاست جنایی در تمام ش باز تعریف شود در عین حال تمام دستگاههای مرتبط با اشاعهی فرهنگ و آگاهی بخشی، مانند صدا و سیما و وزارت ارشاد اسلامی و... با فرهنگسازی در سطح جامعه و نیز تغییر بافت معماری و شهرسازی بهویژه در مناطق محروم، شهروندان را متوجه مسئولیتهای احتمالی در پی بروز این گونه اعمال بزهکارانه نموده و حتی در سطح مدارس دانشآموزان را با خطرات احتمالی و نحوه حقوق شهروندی آشنا نمایند.
اطالهی دادرسی، معضل سیستم قضایی
"اطالهی دادرسی" یکی از معضلهای سیستم قضایی کشور ما میباشد که شامل 3 متغییر اصلی است: الف- تشکیلات اداری (نواقص سیستم اداری)، ب- دادرس (عدم تخصص خاص برخی قضات)، ج- اصحاب دعوی (عدم حضور طرفین) که هریک از این موارد سهم بسزایی در اطالهی دادرسی دارد.
مشکل قوانین کودکآزاری
در قوانین موضوعی حقوقی و کیفری ایران راهکار جدی و مناسبی درباره چنین مواردی که کودکان مورد جُرم قرار میگیرند نداریم؛ بهطور مثال قانونی تحت عنوان "حمایت از کودکان و نوجوانان" مصوب سال 1381 وجود دارد که قانونگذار در مادهی 2 آن تعریف خاصی از کودکآزاری که جامع و کافی باشد ندارد و در مادهی 3 مجازات کافی نداریم و مجازات مقرر شده متناسب با شرایط 15 سال پیش میباشد، در حالی که شایسته است قانونگذار به طور خاص و کارشناسی شده نسبت به جرم انگاری و کودکآزاری بپردازد.